چکیده :
ساز کنا فلوت بدون شک یکی از سازهای سرخپوستی جذاب و خوش صدا محسوب می شود. این ساز بومی که در اصل متعلق به ساکنان کوهستان های آند در آمریکای جنوبی است با نام فلوت سنتی آند نیز شناخته می شود و در موسیقی این منطقه کاربرد خاص و گسترده ای دارد. نمونه های ابتدایی ساز کنا فلوت در مناطق باستانی باقی مانده از تمدن نازکاها در پرو یافت شده است.
جنس کنا فلوت به طور معمول از چوب، عصا و بامبو است و در کشورهایی نظیر پرو از استخوان حیوانات نیز ساخته می شود. ساختار این ساز بومی به گونه ای است که 6 سوراخ انگشت روی ساز و یک سوراخ برای انگشت شست در زیر ساز دارد و هر دو طرف آن باز است. البته در مدل های دیگر این ساز با انتهای نیمه بسته نیز ساخته می شود. نکته جالب توجه در رابطه با این سوراخ ها این است که قطر آنها یکسان نبوده و سوراخ های چهارم و ششم قطر کمتری نسبت به بقیه دارند و این موضوع ساخت کنا فلوت استاندارد را مشکل می کند. علاوه بر قطر سوراخ های ساز، استاندارد بودن برش بیضوی در لبه ساز تاثیر مستقیمی بر کیفیت تولید آوای کنا فلوت دارد.
از نظر ساختار نت و گام، کنا فلوت معمولا در گام سل ماژور کوک می شود و بم ترین نت آن G4 است و میتواند گستره 2.5 تا 3 اکتاو را پوشش دهد.
برای تولید صدا ، نوازنده قسمت انتهای بالای لوله را با ماهیچه بین چانه و لب پایین می بندد و جریانی از هوا را به سمت پایین ، در امتداد محور لوله ، بر روی شکاف بیضوی بریده شده در لبه ساز فوت می کند.
از سازهای هم خانوده کنا فلوت می توان به کنیلا، کناچو و ماما کنا اشاره کرد که از بین این سازها کناچو محبوبیت خاصی دارد. ساز کناچو دارای نت های بم تری نسبت به کنا است. در کناچو بم ترین نت D4 است و صدای بسیار گرم و جذابی دارد.
کنا فلوت در دهه های 60 و 70 میلادی به صورت گسترده از سوی گروه های موسیقی بومی آمریکای جنوبی مورد استفاده قرار گرفت و بعد از آن در سال های بعد راه خود را به موسیقی راک نیز باز کرد و در حال حاضر علاوه بر موسیقی فولکلور در تمام فرم های موسیقی و به خصوص موسیقی پاپ مورد استفاده قرار می گیرد.
در ادامه می توانید کلیپی از استاد امیرحسین کیانپور نوازنده و مدرس ساز کنا فلوت و استاد علی معتمدی را مشاهده کنید و با نوای دلنشین این ساز آشنا شوید.
پاسخ به نظر